برای خرید اجاق گاز به چه نکاتی باید توجه کنید؟
یک اجاق گاز خوب، معمولا طول عمری بیش از یک دهه یا بیشتر دارد، بنابراین بهتر است مدلی را انتخاب کنید که با نیازهای آشپزی شما مطابقت خوبی داشته باشد. به طور کلی امروزه اجاق گازهای مدرن شامل مجموعهای از ویژگیهای پیشرفته هستند، که با وجود آنها میتوانید تجربهی آشپزی خود را متفاوت کنید. اما این در صورتی است که آنها رابه خوبی بشناسید. در غیر اینصورت ممکن است با مدلهایی که یکنواختی در پخت یا قابلیت گرم کردن غذا ندارند، مواجه شوید. بنابراین پیشنهاد میکنیم که قبل از خرید این محصول راهنمای خرید آن را با دقت بخوانید و به گزینههای مهم در خرید توجه کنید. لازم به ذکر است که در این مقاله علاوه بر نکاتِ پیش از خرید اجاق گاز، شما را با اصول نگهداری از آن هم آشنا میکنیم. پس با ما در دیجیکالا مگ همراه باشید.
۵ فاکتور مهم که قبل از خرید اجاق گاز باید بدانید
قبل از اقدام برای خرید اجاق گاز باید بدانید که دقیقا چه میخواهید. به دنبال خرید فرگاز هستید یا اجاق گاز؟ به مدلهای کلاسیک و قدیمی علاقهمندید یا دنبال یک اجاق گاز توکارِ شیک برای آپارتمان کوچک خود هستید؟ بنابراین در این بخش ۵ نکته اساسی را برای قبل از خرید به شما یادآور میشویم تا انتخاب دقیقتری را رقم بزنید.
- توجه به ظاهر و مدل
- نوع سوخت مصرفی
- توجه به امکانات و گرمایش اجاق گاز
- توجه به گارانتی محصول و نحوهی ارسال آن
انواع اجاق گاز بر اساس نوع طراحی
تنوع بالای اجاق گازها دامنه وسیعی از گزینهها را پیش روی افراد میگذارد و همین موضوع هم عاملی برای انتخابهایی متناسب با دکوراسیون آشپزخانه است. به طور کلی انواع اجاق گاز در مدلها و اشکال مختلف از جمله توکار، رومیزی و ایستاده به بازار عرضه میشود که هر یک جذابیتها و البته معایب خاص خود را دارند. بنابراین، در ادامه به بررسی بیشتر این مدلها میپردازیم.
- اجاقهای مبله یا ایستاده (Cooker & Range Cooker)
- فرگاز (Single Oven)
- فرگاز دوقلو (Double Oven)
- اجاقهای توکار (Built in Oven)
- اجاقهای صفحهای (Cooktop)
- اجاقهای چندکاره (Multifunction Oven)
اجاق گاز ایستاده
اجاق گازهای مبله (ایستاده)، دستگاههایی، سنتی، بزرگ، مستقل و با راندمان بالا هستند. این مدلها معمولاً در بازار لوازم خانگی با پهناهای مختلفی عرضه میشوند که به طور معمول شامل اجاقهای ۵۰، ۵۵، ۶۰ سانتیمتری و ۹۰، ۱۰۰، ۱۱۰ سانتیمتری هستند. اغلب این دستگاهها گازی هستند اما نوع برقی و حتی ترکیبی (دوگانه سوز) آنها هم وجود دارد. همچنین مجهز به چهار تا هفت شعلهی پخشکن، بسته به مدل انتخابی هستند. لازم به ذکر است که در صورت تصمیم به خرید مدل برقی لازم است که آشپزخانه شما مجهز به پریز ۳۲ آمپری باشد.
فرگاز
این نوع از اجاق گازها در دسته فرگازها قرار میگیرند و مجهز به فضایی حدودا ۶۴ لیتری برای پختوپز هستند. البته در مواردی شاهد گزینههایی با ظرفیت ۱۱۵ لیتر هم هستیم. فرگازهای استاندارد دارای عملکردهای پخت معمولی، گریل و روش کانوکشن (Conventional Oven) هستند و در مدلهای جدیدتر شاهد حالتهای پخت ویژه و گزینههای خود تمیز شونده هم هستیم. این نوع فرگاز قابل نصب به صورت توکار است. در همین دسته از محصولات اجاقهای کمجا و کوچکتری هم وجود دارند که تقریباً به اندازهی مایکروفرهای توکار با ارتفاع حدود ۴۵ سانتیمتر است. فرگازهای کمجا برقی هستند و گزینهی خوبی برای آشپزخانههای کوچک به حساب میآیند.
فرگاز دوقلو
احتمالا با بزرگتر شدن خانواده، دیگر یک فرگاز معمولی جوابگو نیست و ظرفیت بیشتری نیاز است. در چنین حالتی انتخاب فرگازهای دوقلو میتواند گزینهی خوبی باشد. در این مدل از اجاق گازها، فرگاز اصلی ظرفیتی شامل ۵۰ تا ۷۵ لیتر دارد که بسته به مدل دستگاه متغیر است. در عین حال فرگاز فرعی، دارای ظرفیت ۳۵ تا ۶۰ لیتر است. فرگاز دوقلو تمامی قابلیتهای یک فرگاز معمولی را دارند و تنها از نظر قیمت از نوع معمولی گرانتر است.
اجاق گاز توکار
اجاق گازهای توکار قابلیت نصب روی کابینت یا محل مدنظر شما را دارند و میتوانند ظاهری بسیار مدرن به آشپزخانه ببخشند. اجاق گاز توکار به صورت گازی و برقی در بازار موجود است و نصب آنها در آشپزخانه بسیار شبیه به نصب اجاق گاز بر روی دیوار است. اما از طرفی این مدل از دستگاهها با معایبی هم همراه میباشند که به شرح زیر است:
- در طولانی مدت برای پختوپز معمولی نیاز به خرید یک اجاق گاز جداگانه خواهید داشت.
- تعمیرات این مدل از اجاقها با هزینهی بیشتری نسبت به انواع دیگر اجاق گاز همراه است.
- قابلیت جابهجایی آسانی ندارد.
اجاق گاز رومیزی یا صفحهای
اجاق گازهای صفحهای، همانطور که از نام آن هم مشخص است معمولا بر روی پیشخوان یا جزیرهی آشپزخانه تعبیه میشود و با گاز یا برق کار میکند. به طور معمول طول این مدلها از اجاق گازها ۷۶ تا ۹۱ سانتیمتر متغیر است و زیبایی و در عین حال سادگی آن افراد زیادی را مایل به خرید آنها کرده است.
اجاق گاز چندکاره
اجاق گازهای چندکاره دستگاههایی با قابلیت انتقال حرارت از بالا و پایین، گریل کردن و مجهز به فن است. با استفاده از این مدل اجاق گازها میتوان مواد غذایی را به صورت معمولی، همرفت یا در هر دو حالت آماده کرد. جالب است بدانید که اجاق گازهای چندکاره اغلب دارای تنظیمات یخزدایی هم هستند که عملکرد آن در برخی مدلها با استفاده از فن به منظور جابهجایی هوا است و در برخی دیگر به طور همزمان کمی گرمای ملایم از سمت پایین به غذای یخزده انتقال مییابد. گزینههای پخت و پز در این نوع دستگاه از انعطافپذیرتری بیشتری برخوردار است، اما در کنار آن در هنگام خرید به رابط کاربری اجاق گاز هم توجه کنید. چراکه با وجود روشهای زیادی برای پختوپز، نیاز است تا کار کردن با دستگاه هم به قدر کافی آسان باشد.
اجاقِ برقی یا گازی؟ مسأله این است!
به طور کلی سه نوع اجاقِ گازی، برقی و دوگانهسوز در بازار لوازم خانگی وجود دارد و انتخاب شما تا حد زیادی وابسته به شرایط خانهی شما و دسترسی به سوخت مورد نیاز است. در این بخش مروری کلی بر عملکردها، مزایا و معایب هر مدل خواهیم داشت.
اجاقهای برقی
امروزه اجاقهای برقی در دستهی محبوبترینهای این حوزه قرار دارند و اغلب مجهز به فن هستند. جالب است بدانید که اجاقهای برقی بسیار راحتتر و سریعتر از انواع گازی هستند، بنابراین برای خانوادههایی با مشغلههای زیاد گزینهی مناسبی به حساب میآید. از نقطه نظرِ میزان مصرفِ واحدهای انرژی، اجاقهای برقی نسبت به مدلهای گازی، انرژی کمتری مصرف میکنند و ویژگیها و امکانات متنوعتری را ارائه میکنند.
مزایا:
- زیبایی؛ مدلهای برقی با روکشهای براقِ سرامیکی در آشپزخانههای امروزی جلوهی خاصی ایجاد میکنند.
- پخت و پز یکنواخت؛ از آنجایی که این اجاقها مجهز به فن هستند میتوانند دمای فر را به طور یکنواختتری پخش کنند. چنین عملیاتی دستیابی به نتایج پخت بهتر و باکیفیتتر را آسان میکند.
- قابلیت تمیز کردن آسان؛ اجاقهای برقی به خصوص نوع سرامیکی آنها دارای سطوح صاف هستند، بنابراین تمیز کردن آنها بسیار سریع است.
- امکانات هوشمند؛ مدلهای پیشرفتهتر، همراه با عملکردهای هوشمندی مانند دکمههای کنترل و تشخیص دما عرضه میشوند.
معایب:
- قیمت بالاتر نسبت به مدلهای گازی
- پس از خاموشی، به زمان زیادی برای خنک شدن نیاز دارند که در صورت وجود حیوان خانگی یا کودک در خانه میتواند خطرآفرین باشد.
اجاقهای گازی
اجاقهای گازی انعطافپذیری بیشتری دارند. بدین معنی که بخش بالایی گاز، همواره گرمتر از بخش پایینی آن است و همین مسأله نیز عاملی برای پخت کامل یک وعدهغذایی به صورت ایدئال است. احتمالا شنیدهاید که نانواها برای پختوپز گاز را ترجیح میدهند، دلیل این مسأله میتواند در قابلیت ارائه محصول مناسبتری نسبت به برق باشد. چراکه به عنوان مثال در پخت نان با گاز بخش بیرونی محصول کاملا برشته و طلایی میشود در حالی که درون آن نرم و کمی مرطوب است.
مزایا:
- گرمای فوری؛ برخلاف اجاقهای برقی، در مدلهای گازی لازم نیست صبر کنید تا دستگاه گرم شود، بنابراین میتوانید به سرعت سرخ کردن را شروع کنید یا آب را به نقطه جوش برسانید.
- ارزان؛ اجاقهای گازی نسبت به مدلهای برقی ارزانتر هستند.
معایب:
- تمیز کردن آنها مشکلتر است؛ تمیز کردن این مدل از اجاق گازها با وجود زوایا و جنس فلزی آنها نسبت به مدلها برقی و سرامیکی دشوارتر است.
- نیازمندی به نصاب حرفهای؛ برای نصب اجاقِ گازی نیاز به پرداخت هزینه است، چراکه نصب این مدلها با ملاحظاتی همراه است. البته در صورت خریداری اجاق گاز از فروشگاههای معتبر و داشتن گارانتی، معمولا عملیات نصب به رایگان انجام میشود.
- عدم یکنواختی دمای فر؛ این مسأله لزوماً به معنای وجود مشکل نیست، زیرا برخی افراد دوست دارند غذای خود را با دمای متغیر بپزند.
اجاقهای گازی از رطوبت هوای بیشتری در پخت استفاده میکنند، در چنین حالتی بخش داخلی غذاهایی مانند کباب و کیک نرمتر میشود.
اجاقهای دوگانهسوز
در کنار مدلهایی که فقط با گاز یا برق کار میکنند، انواع دیگری از اجاق گاز وجود دارد که دوگانهسوز هستند. به این معنی که آزادی عمل مناسبی را در استفاده از گاز و برق برای پختوپز میدهند. لازم است بدانید که به طور معمول چنین ویژگیهایی در فرگازها پیشرفته اعمال میشود، که طبیعتا قیمت بالاتری هم دارند. در کنار توجه به مدل و سوختِ مصرفی سیستم، اندازهی دستگاه هم از اهمیت بالایی برخوردار است. چراکه در نظر گرفتن مقرونبهصرفه بودن یک اجاق گاز، بدون توجه به کوچکی یا بزرگی آن چندان معنادار نیست.
اندازه و ظرفیت اجاق گازها
بیشتر اجاقهای برقی و گازی پهنایی به اندازه ۷۶ سانتیمتر دارند. در عین حال مدلهای پیشرفتهتر از محدودههایی با عرض ۷۶ سانتیمتر شروع میشوند و در صورت مجهز بودن به مشعلها و اجاقهای اضافی، قابلیت گریل و غیره میتوانند تا ۱۲۲ سانتیمتر هم افزایش پهنا داشته باشند.
دربارهی ظرفیت اجاق گازها هم میتوان بیان کرد که اکثر برندها ظرفیت دستگاه را بر حسب لیتر اندازهگیری میکنند. لازم است بدانید که هرچه بخش مربوط به فر در اجاق شما بزرگتر باشد، انعطافپذیری برای پختن چندین غذا در یک زمان بیشتر خواهد شد. بنابراین اگر دارای خانوادهای بزرگ (۴ الی ۵ نفر) هستید که همواره دور یک میز غذا میخورید، توصیه میکنیم مدلی را انتخاب کنید که دارای اجاق اصلی با ظرفیت حداقل ۶۰ لیتر باشد.
روشهای پخت و ویژگیهای یک اجاق گاز مدرن
قبل از صحبت دربارهی ویژگیهای یک اجاق گاز مدرن، ابتدا به سراغ انواع روشهای پخت در اجاق گازها میرویم. به طور کلی چند نوع روش گرمایش برای پخت موادغذایی با اجاق گاز وجود دارد. معمولیترین روش استفاده از المانهای گرمایشی در بالا و پایین دستگاه است که نواحی داغی در فضا ایجاد میکند. چنین رویهای به منظور پخت، کباب کردن آهسته و برشته کردن غذا در دماهای مختلف عالی است.
روش دیگر در انتقال گرما از اجاق به مواد غذایی، همرفت (Convection) است که شباهت زیادی با روش سنتی دارد. اما وجه تمایز آن در وجود یک فن در پشت اجاق است که از آن برای پخش یکنواخت گرما (بهویژه پخت چندین مادهی غذایی به صورت همدما) در اطراف غذا استفاده میشود. در این میان لازم است بدانید که هر دو این قابلیتها در انواع اجاق گازهای چندکاره هم وجود دارد.
حال وقت آن است تا شما را با فاکتورهایی که یک اجاق گاز ساده و سنتی را تبدیل به وسیلهای مدرن و متمایز میکند، آشنا کنیم.
- قابلیت گریل کردن (Grill)؛ با استفاده از امکان گریل کردن (ساده)، غذای شما ترد و خوشمزه میشود. با وجود امکان دابل گریل (Double Grill)، لازانیا به صورت طلایی و برشته به شما تحویل داده میشود. همچنین وجود قابلیت گریل متغیر به شما این امکان را میدهد تا دمای اجاق گاز را به طور دقیق و کامل کنترل کنید.
- قابلیت خود تمیزشوندگی (Self-Cleaning)؛ مدلهای مدرن اجاق گاز از قابلیتهای متنوعی از جمله روشهای پیرولیتیک (pyrolytic cleaning) و کاتالیزوری (جذب چربیها) در کنار دیگر روشها، برای تمیز کردن درون گاز بهرهمند هستند. روش پیرولیتیک به این شکل است که پس از فعالسازی این قابلیت، دستگاه تا دمای ۵۰۰۰ درجه بالا میرود و تمام مواد باقیمانده در درون اجاق را میسوزاند. بنابراین پس از پایان کار با یک دستمال نخی میتوان تمام خاکسترها را جمع کرد. امکان خود تمیزشوندگی اجاق گاز نقش بسیار با ارزشی در کاهش مصرف مواد شوینده و تمیز کننده دارد.
- هوشمندی؛ اجاق گازهای هوشمند به شما این امکان را میدهند که تنها با یک حرکت و به راحتی غذای خود را بپزید. در این مدل اجاقهای هوشمند میتوان دستگاه را بر روی حالت مدنظر تنظیم کرد و تنها فرآیند پخت غذا را زیر نظر داشت. درواقع تمام این موارد با استفاده از اپلکیشن مخصوصِ کنترل پختوپز در گوشی هوشمند شما قابل انجام است.
- امکان پروب دما (Temperature Probe)؛ با استفاده از قابلیت پروب دمای داخلی اجاق گاز، میتوان بیشتر از گذشته از طعم غذا لذت برد. زیرا این فناوری هوشمندانه به شما این امکان را میدهد تا گوشت را در دمای مدنظر پخته و از آن لذت ببرید. به منظور درک بهتر این تکنولوژی جالب است بدانید که با پروب دما مشکلی از بابت پخت استیک به هر حالتی چه مدیون رِیر (Medium Rare) یا وِل دان (Well done) وجود ندارد.
- قابلیت بخارپز کردن؛ بر همگان مشخص است که روش بخارپز برای پخت مواد غذایی چه از جنبه سلامتی و چه از جنبه دریافت نتیجه عالی، بهترین رویهی پخت است. بعضی از اجاق گازهای مدرن مجهز به سیستم پخت با بخار هستند. همچنین وجود چنین تکنولوژیای بدین معناست که گوشتهای برشته کاملاً آبدار هستند و کیکها به بهترین شکل ممکن پختهاند.
- فن (Fan)؛ وجود فن در قسمت پشتی فرگازها این امکان را ایجاد میکند تا گرما به طور یکنواخت در هر گوشه پخش شود و غذا را به طور کامل در بربگیرد.
- سنسورها؛ حسگرها یا سنسورهای خودکار میتوانند ابزار مفید در فرآیند پختوپز باشند، چراکه به کمک آنها میتوانید از زمان آمادهسازی غذا آگاه شوید و نیازی به هر بار تنظیم تایمر ندارید.
نکات مهم در نگهداری از اجاق گاز
چند وقت یکبار از فرِ اجاق گاز خود استفاده میکنید؟ آیا به طور مرتب آن را تمیز میکنید؟ آیا اخیراً دمای اجاق را آزمایش کردهاید تا مطمئن شوید که به درستی کار میکند؟ این قبیل سوالات میتواند توجه شما را به اهمیت نگهداری از اجاق گاز به منظور طول عمر و بهرهوری بیشتر جلب کند. در این بخش نکات مهمی را درباره نگهداری از این محصول کاربردی ارائه میکنیم.
از امکان خود تمیز شوندگی اجاق گاز استفاده کنید
همانطور که در بخش معرفی انواع اجاق گاز هم مطرح شد، اکثر فرگازها قابلیت خود تمیز شوندگی دارند. اما جالب است بدانید که اغلب مردم به علت عدم آشنایی کافی با دستگاه یا عدم مطالعه دفترچه راهنما از این قابلیت بیخبرند. بنابراین برای آگاهی از این امکان حتما دفترچه راهنمای محصول را بخوانید و سپس بعد از سرد شدن بخش فرِ اجاق گاز، آن را پاک کنید.
هرگز در هنگام استفاده از قابلیت خود تمیزشوندگی اجاق گاز، خانه را ترک نکنید و تا پایان عملیات در کنار دستگاه بمانید.
اجاق گاز را به طور مرتب تمیز کنید
به طور کلی اجاق گاز باید حداقل دو بار در سال تمیز شود. البته، در صورتی که از این دستگاه روزانه استفاده میکنید، باید روال تمیز کردن را به بازههای کوتاهتری تقسیم کنید. چراکه به طور معمول در هنگام استفاده از اجاق گاز، سرشعلههای آن به مرور چربی میگیرند و احتمالا سرریز شدن غذا هم این مسأله را تشدید میکند. بنابراین تمیز کردن دیر به دیر آن مشکلساز خواهد بود.
همچنین به یاد داشته باشید که رها کردن مواد غذایی سوخته و سوختن مجدد آنها با هر بار استفاده از فرگاز، میتواند عاملی برای کم شدن کارایی دستگاه شما باشد. ناگفته نماند که بوی غذای سوخته هم میتواند در نهایت بر طعم غذای جدید شما تأثیر بگذارد.
سرپیچهای اجاق گاز برقی را باز نکنید
این سرپیچها مستقیماً به سیستم کنترل اجاق گاز متصل میشوند. وقتی آنها را برمیدارید تا با پاک کننده آنها را تمیز کنید، در واقع خود را در معرض خطر برقگرفتگی قرار میدهید. بنابراین، هر چقدر هم وسوسه شدید، سرپیچها را به این شکل تمیز نکنید.
شلنگ گاز را بررسی و در صورت نیاز تعویض کنید
هر بار که اجاق گاز جدیدی خریداری میکنید، باید شلنگ گاز جدیدی هم تهیه کنید؛ اما چرا؟ به هر حال، یک شلنگ نو به معنای احتمال کمتر نشتی گاز در مسیر رسیدن به دستگاه است.در صورتی که از اجاق گاز فعلی خود راضی هستید و قصد تعویض آن را ندارید بهتر است هر چند وقت یکبار برای بررسی شلنگ آن وقت بگذارید و اگر کاملاً فرسوده به نظر میرسید، آن را تعویض کنید.
اجاق برقی را از برق بکشید
از آنجایی که اجاق گازهای برقی به عنوان یک وسیله الکتریکی برای برخورد با آب یا پاککنندههای مایع ساخته نشدهاند. در هنگام برخورد با این نوع مواد همواره احتمال برقگرفتگی وجود دارد. بنابراین ایمنی خود را حفظ کنید و دستگاه را از برق بکشید. البته لازم به ذکر است که این موضوع شامل تمیز کردن شیشهی اجاق برقی نیست.
شعلههای گاز را بررسی کنید
در صورت مشاهدهی هر گونه تغییر شکل یا بسته شدن خروجی سرشعلهها باید بدانید که وقت جایگزینی آنها فرا رسیده است. شاید در نگاه اول چنین موضوعی بسیار جزئی دیده شود اما در دراز مدت ممکن است باعث آسیب شدید به دستگاه شود. پس به محض اینکه متوجه این موضوع شُدید، استفاده از اجاق گاز را متوقف کنید و سرشعلهها را تعویض کنید.
در هنگام پختوپز توجه داشته باشید
به عنوان مثال، اگر در حال پختن پای سیب هستید، یک ورقه پخت بزرگتر زیر آن قرار دهید. چنین کاری به تمیزتر نگه داشتن داخل فر کمک میکند. همچنین در زمان پختن غذا به عدم سرریز شدن آن توجه کنید. چراکه سرریز دائمی مواد غذایی میتوانند عاملی برای گرفتگی سرشعلهها باشد.
واشرهای اطراف درب را بازرسی کنید
به طور کلی واشرهای اطراف درب فرگاز، به عدم خروج گرما و اتلاف انرژی کمک بسیاری میکنند. بنابراین در صورتی که آسیب دیده باشند، فرگاز غذا را به خوبی گرم نمیکند. پس به طور منظم واشرهای دستگاه خود را بررسی کنید و در صورت لزوم آن را تعویض کنید تا دستگاه به خوبی کار کند.
زیر و پشت اجاق گاز را تمیز کنید
با گذشت زمان ممکن است گرد و غبار، زباله و انواع چیزهای دیگر راه خود را به دو طرف و پشت اجاق گاز پیدا کنند. چنین مواردی میتواند عاملی برای اختلال در جریان هوا و در برخی موارد آتش سوزی شود. بنابراین همواره اندکی (۴ الی ۶ سانتیمتر) اجاق گاز را از دیوار فاصله دهید و در عین حال محیط آن را تمیز نگه دارید.